Moja włoska l'avventura

        Do Mediolanu wybraliśmy się w samym środku (nie najpiękniejszej) polskiej zimy. Nie licząc Wenecji, było to nasze pierwsze świadome spotkanie z północną częścią Italii. Na zwiedzanie Milano i okolicy daliśmy sobie zaledwie 3 dni. Byliśmy więc zmuszeni maksymalnie wykorzystać ten czas.

        W tym poście chciałbym przybliżyć Wam to niezwykłe miasto. Mediolan to stolica Lombardii (jednego z 20 regionów Włoch). Zamieszkuje go około 1,352 miliona mieszkańców. Oprócz tego, że jest znany jako stolica mody, ma tutaj też swoją siedzibę włoska giełda, ważne korporacje, instytucje finansowe, banki, firmy telekomunikacyjne i prywatna telewizja. Niektórzy twierdzą, że Mediolan jest nową stolicą Włoch, zostawiając w tyle odchodzący powoli do lamusa Rzym. Miasto znajduje się również w czołówce najbogatszych miast Europy. Na każdym kroku mieszają się tu żywioły historii i nowoczesności. Sam region Lombardii, w której znajduje się Mediolan, jest najbogatszy w całym kraju i to właśnie tutaj, po wojnie, emigrowali Włosi z biedniejszego południa. Od północy okolony Alpami Lombardzkimi,  od południa zamknięty Niziną Padańską.       

        Zapraszam na krótki przegląd tego, co udało nam się zobaczyć!

        Pierwszym miejscem, które odwiedziliśmy z samego rana był Cimitero Monumentale (Cmentarz Monumentalny), otworzony oficjalnie 2 listopada 1866 roku. To jeden z piękniejszych cmentarzy w Europie, posiadający potężną ilość grobowców, z których większość to prawdziwe dzieła sztuki. W tej nekropolii spoczęło wielu znamienitych mieszkańców Mediolanu. Najefektowniejsze jest wejście na cmentarz – zwane Famedio (famae aedes, co możemy przetłumaczyć jako „świątynię znanych postaci”). Zostało zaprojektowane przez Carlo Macachini i dominuje w nim styl nawiązujący do romanizmu pizańskiego oraz gotyku lombardzkiego. W podobnym stylu powstało też ossuarium i krematorium, znajdujące się w innych częściach cmentarza. W obrębie Cimitero Monumentale znajduje się także część żydowska, a także tzw. część niekatolicka. Wspomniane już Famedio pełni funkcję grobowca dla wielu osób, ale także wejścia na cmentarz – od głównego budynku odchodzą dwa skrzydła. Warto skorzystać z punktu informacji znajdującego się po lewej stronie od głównego wejścia, aby pobrać mapkę całej nekropolii. To, co przede wszystkim urzekło mnie w tym miejscu, to uporządkowanie i harmonia, ale też niezwykła inwencja autorów rzeźb nagrobnych.

Wnętrze Famedio

        Pomiędzy ulicami Via Canonica i Via Sarpi znajduje się dzielnica China Town. Jest to największa chińska dzielnica w całych Włoszech, a jednocześnie najstarsza w Europie. Swoje początki ma w latach dwudziestych XX wieku, kiedy to imigranci z Chin przybyli do Mediolanu, aby się tu osiedlić i pracować. Jak na miasto mody przystało, prowadzili oni w dzielnicy liczne warsztaty tekstylne i skórzane. Oczywiście znajdziemy też tu całe mnóstwo tradycyjnych lokali gastronomicznych, sklepów, salonów fryzjerskich. Warto choć na chwilę się tu zatrzymać.

Teatr alla Scala

        Wybudowany w latach 1776-1778, według projektu Giuseppe Piermariniego. Posiada scenę o powierzchni 1200 metrów kwadratowych, a wykonana w całości z drewna widownia może pomieścić 2015 osób. Przy operze znajduje się Szkoła Baletowa. To właśnie w tej operze zachwycać się można klasycznymi operami włoskimi. Niestety nie udało nam się wejść do środka, ponieważ nie zarezerwowaliśmy wcześniej biletów. Być może uda nam się kiedyś tu wrócić i doświadczyć, czym jest opera w najlepszym światowym wykonaniu.

        Galeria Wiktora Emanuella II, obok Katedry Duomo, jest jednym z najbardziej charakterystycznych obiektów Mediolanu. Znajduje się w historycznym centrum. Konstrukcja ze szkła i stali, z okazałą kopułą, przysłania krzyżujące się ulice. Budowa rozpoczęła się w 1865r. według projektu Giuseppe Mengoni. Tym, co ją wyróżnia są znajdujące się tam sklepy słynnych luksusowych marek odzieżowych, takich jak choćby Prada, Versace czy Gucci. W galerii odnajdziemy także, bardziej nas interesującą, Cukiernię Marchesi 1824, do której weszliśmy z mieszanką nadziei (na coś naprawdę pysznego) i lęku (że się nie wypłacimy…). Zdecydowaliśmy się wziąć kawałek, a w zasadzie kawałeczek, ciasta, który zapakowano nam do przezroczystego kartonika i obwiązano, z wielkim pietyzmem, wstążkami. Werdykt przy kasie brzmiał… 10 euro. Uff,  a więc „do przeżycia”! Jednak wracając do samej galerii, zachwyciła nas ona swoim rozmachem i kunsztem architektonicznym. Posadzka wykonana jest z kamienia, a w jej centralnym punkcie znajduje się ośmioboczny plac, na którym widnieje herb dynastii sabaudzkiej, a w jego rogach symbole ważnych włoskich miast: Mediolanu (czerwony krzyż na białym tle), Florencji (lilia), Rzymu (wilczyca), Turynu (byk). Warto też zwrócić uwagę na bogatą sztukaterię. Bez wątpienia galeria jest eleganckim symbolem miasta, gdzie lubią spędzać czas młodzi mediolańczycy.

Galeria Wiktora Emanuella II

        Katedra Narodzin św. Marii w Mediolanie, której budowa rozpoczęła się w 1386 roku, a rożnego rodzaju przebudowy trwały do XIX wieku, jest jedną z charakterystycznych budowli rozpoznawalną na całym świecie. Tym, co z pewnością ją wyróżnia, to jej dach, który dostępny jest dla zwiedzających.

         Katedra posiada pierwsze miejsce w czołówce największych kościołów na świecie, jej

Fasada Katedry

długość wynosi 157 metrów, a szerokość 93 metry. We wnętrzu znajdują się monumentalne kolumny, jak i witraże, które także należą do największych na świecie. Całość świątyni zachowana jest w stylu gotyckim. Podobno w jej wnętrzu można doliczyć się 3400 rzeźb, z których prawie co trzecia wykonana jest z marmuru. Najcenniejszą relikwią przechowywaną w katedrze jest jeden z gwoździ, którym Chrystus miał być przybity do krzyża. Wnętrze katedry, jej ogrom, może zapierać dech w piersi. Zwiedzając ten monumentalny obiekt i dostrzegając precyzję wykończenia poszczególnych jego elementów, na myśl przychodzi, jak wiele pracy i poświęcenia wymagało stworzenie katedry od jej licznych budowniczych. 

        Przy wejściu do kościoła znajdują się schody prowadzące w dół, do tak zwanej strefy archeologicznej, w której można podziwiać fundamenty wczesnochrześcijańskiej katedry Santa Maria Maggiore oraz kościoła św. Tekli, które pochodzą z VI wieku i stały w miejscu obecnej katedry.

        Ważnym elementem zwiedzania świątyni jest, jak już  wspomniałem, jej dach, na który prowadzą wąskie schody lub winda (o ile akurat nie jest w remoncie). Na dachu można podziwiać panoramę miasta, na północy dostrzec Alpy, rozpoznawać bliskie i dalekie budynki wokół katedry. Warto również skupić się na samym dachu i przyjrzeć się dokładnie strzelistym wieżyczkom, podporom, rzygaczom i rzeźbom z bogatą sztukaterią. Ważnym punktem dachu jest wychodząca z centralnej części wieża zakończona pokrytą złotem figurą Matki Boskiej zwaną La Madonnina.

        Jedna z dzielnic Mediolanu, do której można dotrzeć jadąc metrem od strony centrum i wysiadając na stacji Genova. Swoja wyjątkowość zawdzięcza sieci kanałów, które prowadzą przez tę dzielnicę. W przeszłości służyły one jako drogi transportowe barek przypływających z solą i węglem. Z kolei wypływały z niej przede wszystkim wyroby rzemieślnicze i tkaniny. Nazwa dzielnicy wzięła się od kanału Naviglio Grande, który jest połączony mostami i mostkami. W centralnej części dzielnicy znajduje się kościół św. Krzysztofa. My odwiedziliśmy Naviglio w godzinach wieczornych, zimą, tym samym nie mieliśmy okazji podziwiać jej piękna w promieniach słońca. Jednak i nocą to miejsce ma wiele do zaoferowania. Do późnych godzin otwarte są ty nie tylko liczne knajpki i bary, ale także lokalne sklepiki rzemieślnicze czy prywatne galerie sztuki. Nie mogliśmy sobie odmówić tradycyjnego dla tego miejsca spritzu. Mediolan jest znany z tzw. apericena, czyli odmiany znanego w całej Italii aperitivo, gdzie za stosunkowo niewielką kwotę można i dobrze zjeść, i napić się wina.

      Naviglio nazwana jest dzielnicą artystyczną, najbarwniejszą wśród dzielnic Mediolanu. Warto zaznaczyć, że za sam projekt sieci kanałów odpowiedzialny był Leonardo da Vinci.

        Będąc w Mediolanie i poruszając się komunikacją publiczną, warto zwrócić uwagę na największy w Europie dworzec kolejowy. Fasada dworca zajmuje powierzchnię około 14 400 m2 (wys. 72m x szer. 200m). Cały dworzec nie posiada jednego dominującego stylu architektonicznego, jednak przeważają w niej style secesyjny i art deco. Projektem dworca zajął się Ulisse Stacchini w 1912 roku, ale został on oddany do użytku dopiero w 1931 roku, zastępując stary dworzec. Wchodząc do hali głównej dworca można poczuć się jak w monumentalnej rzymskiej świątyni, nawet jeśli nie mamy zamiaru pojechać pociągiem, warto wejść choć na chwilę do tego dworca, aby zobaczyć tłumy ludzi maszerujące w równych kierunkach – w końcu według danych dziennie korzysta z dworca około 330 tys. osób.

Wnętrze Dworca Centralnego

        Kolejny z symboli Mediolanu, położony jest w jego centrum. Zbudowany na planie kwadratu w XV wieku, otoczony murami, z dziecińcem w środku. Przez wieki pełnił siedzibę rodu książąt Sforzów. Okazała budowla przez wieki przechodziła liczne przeobrażenia, kilka razy miała zostać rozebrana, ale udało się ją uratować przed zniszczeniem. Aktualnie w zamku ma swoją siedzibę Muzeum Zamku Sforzów dzielące się na poszczególne gałęzie, takie jak: Muzeum Sztuki Antycznej, Pinakotekę, Muzeum Egipskie, Muzeum Sztuki Użytkowej, Muzeum Instrumentów Muzycznych, Muzeum Egipskie i Muzeum Prehistorii. W każdym z tych „oddziałów” muzeum znajdziemy prawdziwe perełki.  Jedyną trudnością mogą okazać się drogowskazy na dziedzińcach, które nie zawsze są czytelne.

• Wstęp do Katedry Narodzin św. Marii w Mediolanie, możliwy jest codziennie w godzinach od 9.00 – 19.00. Bilet wstępu obejmujący wejście do katedry, na jej tarasy na dachu oraz do muzeum to koszt 15 euro. Warto zarezerwować bilety wcześniej lub zakupić je przez Internet. Zarówno do katedry jak i na jej dach obowiązuje kontrola bezpieczeństwa, nie możemy wnosić napoi (ogólnie butelek), jedzenia, szkła. Wszystko jest bardzo skrupulatnie sprawdzane.
• Pamiętajmy, że nie należy wchodzić do kościołów we Włoszech, w tym do Katedry, w krótkich spodenkach i krótkich spódniczkach przed kolano, a dodatkowo w bluzkach odsłaniających dekolt i ramiona – co jest sprawdzane i często bywa tak, że osoby niestosujące się do tych zaleceń, są wypraszane z kolejki, aby np. zakupić chustę, która zakryje ciało.
• Wstęp na cmentarz i do Galerii jest bezpłatny.
• Bilet do Zamku Sforzów – do całości kompleksu – to koszt około 5 euro. Tutaj także warto  dokonać wcześniejszego zakupu lub rezerwacji przez Internet.
• Mediolan jest bardzo dobrze skomunikowanym miastem. Warto korzystać z metra, autobusów, tramwajów, w obszarze miejskim. Kiedy planujemy poruszać się po mieście transportem publicznym, warto skorzystać z opcji zakupu karty Milan City Pass, której ceny kształtują się następująco 13,50 € (1 dzień); 19,00 € (2 dni); 21,00 € (3 dni).
• Zapraszam do kontaktu po więcej informacji lub wskazówki.